Erken teşhisle tamamen tedavi edilebilir bir hastalık olan meme kanserinde tarama programları büyük önem taşıyor. İlk kez mamografi çektirecek kadınlara bilgiler veren Doç. Dr. Hakan Bölükbaşı, “Mamografi çekimi sadece birkaç dakika sürer ve çok hafif bir ağrı oluşabilir. Mamografi çekimine giderken göğüs ve koltuk altı bölgesine pudra, deodorant, krem sürülmemeli. Mamografiden 1-2 hafta önce kafeinli gıda tüketimine ara verilmeli” dedi.
Meme hastalıklarının tarama ve teşhisinde yaygın olarak kullanılan mamografi, düşük doz X ışını kullanılarak yapılan radyolojik bir görüntüleme sistemidir. Amerikan Kanser Enstitüsü ve Dünya Sağlık Örgütü’ne göre; meme kanserinin erken teşhis ve tedavisi için 40 yaşından itibaren kadınların yılda bir kez mamografi çektirmesi önerilir. Medicana Bahçelievler Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı Doç. Dr. Hakan Bölükbaşı, “40 yaş altında özel bir neden olmadıkça mamografi çekilmez. Bunun sebebi; genç kadınlarda meme dokusunun yoğun olması nedeniyle yeterli bilgi alınamamasıdır” dedi.
Kozmetik ürünler, mamografi filminin doğruluğunu etkileyebilir
İlk kez mamografi çektirmeye hazırlanan kadınlar için bilgiler veren Doç. Dr. Bölükbaşı, şunları söyledi: “Mamografi çekimi için herhangi bir ön hazırlığa gerek yoktur. Mamografi çekimine giderken göğüs bölgesinde ve koltuk altında pudra, deodorant ya da krem gibi kozmetik ürünler kullanılmaması önerilir. Bu maddeler, mamografi filmi üzerinde kuşkulu görüntülere yol açarak tanıda hataya neden olabilir.”
İki parçadan oluşan bir kıyafet giyilmeli
“Mamografi çekilirken belden yukarısı çıplak olacağı için, çekime gelirken iki parça kıyafet giyilmesi daha uygun olacaktır” diyen Doç. Dr. Hakan Bölükbaşı, çekim işlemiyle ilgili ise şu bilgileri verdi: “Mamografi çekimi sırasında meme, iki plaka tabaka arasında birkaç saniye hafifçe sıkıştırılmaktadır. Bu nedenle premenopozal dönemdeki kadınlarda memenin en az hassas olduğu dönemde mamografi çekmek daha uygun olacaktır. Adet bitimini takip eden ilk hafta işlem için en uygun zamandır.”
Bazı kadınlarda kahve, çikolata, kola gibi kafein içerikli gıdaların meme hassasiyetini arttırabildiğini vurgulayan Doç. Dr. Bölükbaşı, “Çekimin 1-2 hafta öncesinden kafeinli gıdalardan uzak durulması faydalı olur” önerisinde bulundu.
Silikonu olan kadınlar da mamografi çektirebilir
“Meme protezi olan olgularda da tarama yöntemi mamografidir. Tecrübeli kişilerin yapacağı mamografi tetkiki silikona hiçbir zarar vermez” diyen Doç. Dr. Bölükbaşı, “Çekim öncesinde meme protezi olduğu mutlaka belirtilmelidir. Meme portezi olan kişilerde, ultrasonografi ile de normal meme dokusu ve protez mutlaka kontrol edilmelidir” diye konuştu.
Mamografi işlemi birkaç dakika sürer ve ağrı çok hafiftir
Mamografi işleminin ‘memenin röntgeni’ olarak tanımlanabileceğini söyleyen Doç. Dr. Hakan Bölükbaşı, “Düşük doz X ışını kullanılarak meme dokusunun görüntülenmesine imkan sağlayan mamografi, sadece birkaç dakikada çekilir. Memenin iki plaka arasında sıkıştırılması ile yapılır. Sıkıştırma çok önemlidir. Böylece meme dokusu hareket etmez, memeye daha az radyasyon verilir ve daha iyi görüntü alınır. Mamografi çekimi sırasında duyulan ağrı oldukça hafiftir ve rahatlıkla tolere edilebilir bir durumdur. Aslında hissedilen ağrı değil basınçtır” şeklinde bilgi verdi.